Climate Change – the board game iklim değişikliğinin hayvan türlerini, göç, evrim ve yok oluş yoluyla, uzun vadede (milyon yıllar düzeyinde) nasıl etkilediğini göstermek için geliştirilmiş bilimsel bir kutu oyunudur. Orta-büyük boy memelilerin evrimi baz alınarak tasarlanan oyunda, Cambridge Üniversitesi Evrimsel Ekoloji Grubu’nda yapılan araştırmalardan esinlenilmiştir.
Oyunda herkes, ara sıra iklimin değişebildiği bir dünyada yaşayan birer türle temsil edilir. Her türün kendi DNA’sı vardır ve zamanla yeni habitatlara uyum sağlamasına yarayacak mutasyonlar biriktirir.
Bu kutu oyunu adaptasyon (uyum), evrim, türleşme ve yok oluş gibi karmaşık bilimsel kavramları basit ama özenli şekilde işler. Yakında, oyunun arka planındaki bilimsel bilgiyi daha iyi anlamaya yarayacak materyalleri de burada paylaşacağım. Oyunda ayrıca günümüz insan kaynaklı iklim değişikliğinin hayvan türleri üzerindeki etkilerini doğal nedenlerle gelişen iklim değişikliği etkileri ile karşılaştırma fırsatınız da var.
2 ile 5 arası kişiyle oynanabilen bu oyun, 8 yaş ve üzeri herkese uygundur. Oyun süresi ortalama 30 dakikadır. Okullara eğitici bir kaynak olarak tasarlanmıştır ama aile ve arkadaşlarla da oynanabilir.
Çıktı alıp oynamak için
Oyunu oynamak için gerekli tüm malzemelerin çıktısı aşağıdaki dosyalar kullanılarak alınabilir. Dosyalarda kesilip yapıştırılması gereken tür piyonları ve zar da mevcuttur. İsterseniz kendi piyonlarınızı yapabilir ya da uygun bulduğunuz herhangi bir objeyi piyon olarak kullanabilirsiniz (benim favorilerim Legolar veya hayvan şekilli makarnalar).
Aşağıdaki linklere tıklayarak PDF dosyalarını bilgisayarınıza indirebilirsiniz. Malzemelerin tasarımı renk körü oyuncuları etkilemeyecek şekilde yapılmıştır ve kalitesi bozulmadan siyah-beyaz olarak da basılabilir.
Kurallar dosyası: Oyunun kuralları
Malzemeler dosyası: 5 tür piyonu (kesilip yapıştırılacak), 1 zar (kesilip yapıştırılacak), kartlar vs.
Habitat tahtaları dosyası: (yüksek çözünürlük, A3 boyutuna kadar çıktı alınabilir): 5 tahta + elle boyanıp isteğe göre tasarlanabilecek boş 1 tahta
Eğer yazıcıya erişiminiz yoksa malzemelerin çoğunu kendiniz elle çizebilirsiniz (aşağıdaki fotoğrafta göründüğü gibi). Tahtalar biraz daha zorlayıcı; eğer elle çizmeniz gerekirse altıgenler yerine kareler çizip, türleri içindeki bulundukları kareye komşu 8 kareden birine hareket ettirerek oynamanızı tavsiye ederim.
Online oynamak için
Oyun geliştirici Alessandro Crespi’nin katkılarıyla artık Climate Change – the board game oyununu VASSAL üzerinden online da oynayabilirsiniz (sadece İngilizce dilinde). Online oyunun kurallarına buradan erişilebilir.
Ek materyaller
Yakında bu web sitesinde oyunla alakalı yeni materyaller paylaşacağım (test, alternatif senaryolar, bilimsel arka plan gibi…).
Eğer yeni materyaller yayınlanır yayınlanmaz haber almak isterseniz, bu formu doldurun ve yeni içerik olduğunda size e-posta atalım (çok sık olmayacak).
Emegi geçenler
Oyun yaratıcısı: Dr Michela Leonardi, Evrimsel Ekoloji Grubu, Zooloji Bölümü, Cambridge Üniversitesi.
“Meet the experts” projesi kapsamında, Zooloji Müzesi, Cambridge Üniversitesi.
Twitter: @MikLeonardi, @EEG_Cam, @ZoologyMuseum
Ortaklar: Dr Eleanor Miller (1), Dr Gian Luigi Somma (1), Prof Elisa Anna Fano (2), Prof Andrea Manica (1), Dr Rosalyn Wade (3)
Türkçe çeviri: Nihan Dilşad Dağtaş (4)
1) Evrimsel Ekoloji Grubu, Zooloji Bölümü, Cambridge Üniversitesi, Birleşik Krallık.
(2) Yaşam Bilimleri ve Biyoteknoloji Bölümü, Ferrara Üniversitesi, İtalya.
(3) Zooloji Müzesi, Cambridge Üniversitesi
(4) Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Derneği, Ankara, Türkiye
Online modül geliştirici: Alessandro Crespi
Bu oyun Cambridge Üniversitesi’nden Prof. Andrea Manica’ya verilen ERC Consolidator Grant 647787 “LocalAdaptation”
İçerdiği tüm şekil ve yazılar ile bu oyun Creative Commons Lisansı CC-BY-NC-ND 4.0 altındadır.
